Poradnie w Onko-Centrum

Poradnie w Onko-Centrum

Fragment artykułu ze strony http://onkologia.org.pl/substancje-rakotworcze/

“Substancje rakotwórcze

Zanieczyszczenie środowiska i chemikalia, z którymi można zetknąć się w pracy, budzą wiele niepokoju. Jednak badania jednoznacznie wskazują, że inne elementy codziennego życia – palenie papierosów, alkohol, otyłość, brak ruchu, zła dieta – są o wiele bardziej szkodliwe dla zdrowia i znacznie bardziej zwiększają ryzyko rozwoju raka.

Według aktualnej wiedzy, z pracą wykonywaną w szkodliwych warunkach wiąże się około 25 typów nowotworów. Długotrwały kontakt z substancjami rakotwórczymi może spowodować raka płuca i pęcherza moczowego, międzybłonniaka opłucnej, raka krtani, białaczki, naczniakomięsaka wątroby, nowotwory złośliwe jamy nosowej. Syntetyczne związki chemiczne mogą odpowiadać za blisko 2 proc. przypadków zgonów powodowanych przez nowotwory. I co ważne, dotyczy to bardzo małej grupy pracowników. Najczęściej ekspozycja na szkodliwe substancje pozostaje na niskim poziomie i nie odbija się na zdrowiu.

Największe szkody w organizmie wyrządza: pył zawierający krzemionkę, pył drzewny, gazy spalinowe z silników Diesla, benzen, azbest, fromaldehyd, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, związki chromu, kadmu, niklu, niektóre nawozy sztuczne i pestycydy, produkty rozpadu radonu.

W 2006 r., Międzynarodowa Agencja ds. Badań nad Rakiem (IARC) do grupy o potwierdzonym rakotwórczym działaniu zakwalifikowała 99 substancji chemicznych i czynników fizycznych, są wśród nich procesy produkcyjne, niektóre zawody i całe działy przemysłu wyjątkowo intensywnie narażające zdrowie pracowników. Kolejne 66 czynników i procesów produkcyjnych, z których wiele jest nadal powszechnie używanych (na przykład 1,3-butadien, tlenek styrenu czy tetrachloroetylen) uznano za prawdopodobnie rakotwórcze dla człowieka. Natomiast 200 czynników lub typów ekspozycji zaliczono do potencjalnie szkodliwych dla ludzi na podstawie oceny ich działania na organizmy zwierząt.

Nawet, jeśli produkcja i stosowanie większości najbardziej rakotwórczych substancji została zakazana mogą one nadal powodować problemy ze zdrowiem, gdyż proces nowotworowy rozwija się nawet kilkadziesiąt lat. Niestety pracownicy różnych gałęzi przemysłu nadal nie są chronieni przed szkodliwym działaniem metali ciężkich i dioksyn.

Dlatego tak ważne jest, by dokładnie przestrzegać zasad bezpieczeństwa i procedur przyjętych w miejscu pracy. Szczególnie tam, gdzie stężenie czynników rakotwórczych może być duże. / Poradnie w Onko-Centrum

Radon

Radon – bezwonny radioaktywny gaz, który powstaje w wyniku rozpadu uranu występującego w skałach, wodzie, glebie oraz w materiałach budowlanych – jest drugą po paleniu papierosów przyczyną rozwoju raka płuca. Każdy na co dzień oddycha powietrzem ze śladową domieszką radonu. Gaz ten odpowiada za średnią roczną dawkę promieniowania wynoszącą 1,15 mSv, co stanowi prawie połowę dawki emitowanej ze wszystkich źródeł. Na otwartej przestrzeni jego stężenie jest zwykle bardzo niskie, ale w zamkniętych pomieszczeniach, szczególnie tych ze złą wentylacją, gromadzi się w większych ilościach. Najwyższe stężenia radonu spotykane są w piwnicach i na niskich kondygnacjach budynków. Z badań wynika, że gaz ten jest obecny w 90 proc. amerykańskich domów. Najbardziej narażeni na promieniowanie emitowane przez radon są górnicy pracujący w podziemnych kopalniach.

Radioaktywne cząsteczki mogą uszkadzać nabłonek dróg oddechowych i inicjować rozwój raka płuca, szczególnie zaś szkodzą osobom palącym tytoń. Istnieją też podstawy naukowe (do tej pory jeszcze niedostatecznie potwierdzone), że radon może przyczyniać się do rozwoju białaczek u dorosłych i dzieci. Połączenie palenia papierosów i promieniowania radonu stwarza o wiele większe zagrożenie rakiem płuca niż każdy z tych czynników z osobna. Jeśli osoba niepaląca mieszka w rejonie o wysokim stężeniu tego gazu, prawdopodobieństwo, że rozwinie się u niej rak płuca jest niższe niż 1:100, tymczasem palacz papierosów ma 25 razy większe ryzyko zachorowania na ten nowotwór. Ocenia się, że ponad 10 proc. przypadków zgonów spowodowanych rakiem płuca wśród palaczy wiąże się właśnie z wpływem radonu. Łatwo osłabić jego oddziaływanie starannie izolując fundamenty budynku, pokrywając ściany farbami, tapetami, regularnie wietrząc pomieszczenia.(…)” / Poradnie w Onko-Centrum