Biopsja prostaty
W gabinecie Diagnostyczno-Zabiegowym wykonujemy biopsję prostaty.
Po co mam robić biopsję?
Rak gruczołu krokowego należy do najczęściej rozpoznawalnych nowotworów u mężczyzn, a choroba w początkowym stadium nie daje żadnych objawów. Dlatego rutynowo u mężczyzn po 40. roku życia wykonujemy oznaczanie poziomu PSA (więcej na końcu opracowania) oraz badanie przez odbytnicę – per rectum.
Biopsja ma na celu pobranie wycinków, a następnie poddanie ich badaniu histopatologicznemu. W ten sposób potwierdzamy lub wykluczamy istnienie procesu nowotworowego. Wycinki są pobierane przy pomocy USG oraz specjalnej głowicy doodbytniczej.
Cały proces jest widoczny, a przez to kontrolowany na obrazie monitora. Dzięki biopsji uzyskujemy potwierdzenie procesu nowotworowego i mamy możliwość podjęcia odpowiednio wcześnie leczenia dając pacjentowi szansę na wyleczenie.
Mężczyźni pewnie przez brak czasu lub w związku ze złymi skojarzeniami z badaniem doodbytniczym starają się nie myśleć o problemie prostaty. Nowotwory są wyleczalne ale szanse daje tylko wczesne wykrycie procesu nowotworowego. Jeśli Pan, Pana syn lub kolega nie pójdziecie do dentysty na badanie kontrolne to resztki zepsutych zębów trzeba będzie usunąć. Wstawić nowe. Koszty są znaczne, a po drodze mnóstwo bólu i straconego czasu. Jeśli natomiast zlekceważy Pan badania stercza to stawką jest Pana życie oraz koszty finansowe, stracony czas i prawdziwa tragedia dla Pana rodziny oraz bliskich dlatego proszę nie patrzeć na kwestię badań czy ewentualnej biopsji od strony przyjemności.
Czyli powinienem mieć zrobioną biopsję?
Biopsję stercza wykonujemy u pacjentów z podejrzeniem raka prostaty na co wskazuje
podwyższony poziom PSA lub/i nieprawidłowości w morfologii stercza stwierdzone w badaniu per rectum. U Pana jest nieprawidłowy poziom PSA więc tak, musimy wykonać biopsję.
O czym mam poinformować przed wyznaczeniem terminu biopsji?
Przede wszystkim o przyjmowanych lekach szczególnie tych wpływających na krzepnięcie krwi, bo mogą być przyczyną niebezpiecznych dla życia krwawień. Także, o:
– problemach z krzepnięciem krwi,
– alergiach na leki oraz
– przebytych chorobach i zabiegach operacyjnych.
Czy biopsja boli?
Zabieg wykonywany jest w większości przypadków w znieczuleniu miejscowym przy pomocy specjalnego żelu. Obecnie standardem jest stosowanie znieczulenia pęczków naczyniowo-nerwowych biegnących w okolicy stercza. Postępowanie to w zasadzie eliminuje ból. U pacjentów z lękami i nasiloną reakcją bólową można wykonać biopsję w znieczuleniu dożylnym. Jest to jednak związane z wieloma problemami i w zasadzie nie ma uzasadnienia.
Jak należy się przygotować do biopsji stercza?
Lekarz powinien przepisać antybiotyk, który należy zacząć przyjmować na dzień przed wyznaczonym terminem biopsji, a następnie kontynuować przez kilka dni w celu zapobieganiu zakażeniu.
Jeżeli przyjmuje Pan leki wpływające na krzepnięcie krwi należy je odstawić lub zmienić na zastrzyki najpóźniej na 7 dni przed biopsją. W tym celu należy skontaktować się ze swoim lekarzem kardiologiem.
Na biopsję należy zgłosić się po lekkim śniadaniu. Ważne by odbytnica była opróżniona dlatego zaleca się opróżnienie przez użycie czopka glicerynowego rano przed badaniem.
Jaki jest przebieg biopsji?
Pacjent podczas biopsji ułożony jest na boku z kolanami podciągniętymi pod brodę. Urolog wprowadza żel znieczulający do odbytnicy a następnie głowicę zwaną transrektalną. Przed przystąpieniem do biopsji lekarz wykonuje USG stercza. Kolejnym etapem jest pobranie wycinków z gruczołu krokowego. U pacjentów z bardzo dużym prawdopodobieństwem choroby nowotworowej wykonywana jest tak zwana biopsja formalna, w trakcie której pobierane jest nawet do 12. wycinków stercza.
Jak biopsja jest odczuwana przez Pacjenta?
Pacjenci poddawani biopsji gruczołu krokowego zgłaszają uczucie parcia na stolec oraz wrażenie ucisku na gruczoł krokowy. Moment pobrania wycinka z gruczołu krokowego odczuwany jest jako delikatne ukłucie.
Po biopsji gruczołu krokowego pacjenci mówią również o niewielkim dyskomforcie odczuwalnym w odbytnicy lub okolicy krocza. U części pacjentów pojawia się krew w moczu jednak nie wymaga ona żadnej interwencji i ustępuje samoistnie. W przypadku utrzymywania się krwawienia lub masywnego krwiomoczu należy zgłosić się do urologa. Krwawienie z odbytnicy utrzymuje się przez ok. 2-3 dni po biopsji gruczołu krokowego, a obecność krwi w nasieniu może pojawić się przez okres ok. miesiąca po zabiegu.
Jakie są możliwe powikłania po biopsji stercza?
– zapalenie gruczołu krokowego. Przyjmowanie antybiotyku na dzień przed planowaną biopsją z reguły pozwala na uniknięcie tego powikłania,
– krwawienie z cewki moczowej,
– krwawienie z odbytnicy, niewielka ilość świeżej krwi lub skrzepów dopuszczalna jest przez 2-3 dni po biopsji gruczołu krokowego,
– obecność krwi w nasieniu oraz
– zatrzymanie moczu.
Słyszałem, że czasem trzeba powtórzyć biopsję…
Niestety biopsja stercza nie jest w 100% zabiegiem pewnym. Około połowa wykonanych biopsji daje wynik negatywny. Jest to spowodowane tym, że nie udało się trafić w komórki nowotworowe lub rzeczywiście nie ma choroby nowotworowej.
W sytuacjach, gdy nadal utrzymuje się podwyższony poziom PSA lub/i wynik histopatologiczny był niejednoznaczny może być konieczne wykonanie powtórnej biopsji stercza. Z reguły wykonuję się ją od 6. do 12. miesięcy po pierwszej.
Na co muszę zwrócić uwagę już po zabiegu?
Koniecznie proszę się zgłosić do mnie lub innego specjalisty, jeśli:
– po biopsji pojawi się gorączka,
– krwawienie z cewki moczowej lub odbytnicy trwa dłużej niż dwa dni,
– nie możesz oddać moczu.