Badanie przepływu cewkowego

Badanie przepływu cewkowego Lublin.
Uroflowmetria pozwala na dokładne określenie rodzaju zaburzeń, będących przyczyną nieprawidłowości w opróżnianiu pęcherza moczowego. Jak przebiega uroflowmetria i jak się do tego badania przygotować? Interpretacja wyniku uroflowmetrii.

Uroflowmetria stanowi część badania urodynamicznego, w którym określa się obecność patologii w trakcie oddawania moczu a także sprawność mięśni biorących udział w opróżnianiu pęcherza moczowego oraz prawidłowość koordynacji pomiędzy wypieraczem pęcherza a zwieraczem cewki moczowej. Uroflowmetria pomaga zdiagnozować zaburzenia w oddawaniu moczu – pozwala ocenić szybkość oddawania moczu, jego ilość oddawaną w ciągu sekundy oraz całkowitą objętość mikcji. Po zakończeniu mikcji zaleca się skontrolowanie ilości moczu zalegającego w pęcherzu, najczęściej w oparciu o badanie USG. Uroflowmetria odgrywa kluczową rolę w podejmowaniu decyzji na temat konieczności zastosowania leczenia farmakologicznego czy zabiegowego u pacjentów zgłaszających zaburzenia podczas oddawania moczu.

Uroflowmetria: wskazania / Badanie przepływu cewkowego Lublin

Wskazaniem do badania są takie zaburzenia w oddawaniu moczu (mikcji) jak:

• trudności w oddawaniu moczu,
• osłabienie strumienia moczu,
• częstomocz,
• nagłe parcie na mocz,
• oddawanie moczu w kilku porcjach,
• zaleganie moczu po mikcji,
• nietrzymanie moczu.

Uroflowmetria: przebieg badania / Badanie przepływu cewkowego Lublin

Uroflowmetria jest całkowicie nieinwazyjna i niebolesna. Na badanie, które wykonuje się zazwyczaj rano, musisz zgłosić się z dobrze wypełnionym pęcherzem (nie należy oddawać wcześniej moczu przynajmniej przez dwie godziny).  Po prostu jak w warunkach domowych oddajesz mocz do przepływomierza, który z wyglądu przypomina zwykły sedes i usytuowany jest w toalecie. Urządzenie samo rozpoznaje początek i koniec mikcji. Przepływomierz analizuje strumień moczu, mierzy jego objętość, a następnie rysuje krzywą mikcji, oblicza typowe parametry i przesyła do komputera – interpretacja wyniku należy do lekarza. Badanie zajmuje około 10 minut.

O czym świadczy nieprawidłowy wynik uroflowmetrii?

Zwolnienie prędkości przepływu występuje w przypadku istnienia przeszkody w drogach moczowych (najczęściej przerośnięty gruczoł krokowy, zwężona cewka moczowa etc.) lub gdy osłabiona jest kurczliwość mięśnia wypieracza pęcherza.

Jeśli przepływ jest szybszy niż wynika to z normy dla wieku pacjenta, może to świadczyć o obniżonym oporze cewkowym np. w dysfunkcji mięśnia zwieracza wewnętrznego cewki moczowej lub w nadreaktywności mięśnia wypieracza pęcherza. / Badanie przepływu cewkowego Lublin

Uroflowmetria: interpretacja wyniku / Badanie przepływu cewkowego Lublin

Prawidłowe wyniki badania zależne są od płci i wieku:

• wiek 4-7 lat – średnia prędkość przepływu zarówno u chłopców i dziewcząt 10 ml/sek.,
• wiek 8-13 lat – średnia prędkość przepływu: u chłopców 12 ml/sek., u dziewcząt 15 ml/sek.,
• wiek 14-45 lat – średnia prędkość przepływu u chłopców 21 ml/sek., u dziewcząt 18 ml/sek.,
• wiek 46-65 lat – średnia prędkość przepływu u mężczyzn 12 ml/sek., u kobiet 18 ml/sek.,
• wiek 66-80 lat – średnia prędkość przepływu u mężczyzn 9 ml/sek., u kobiet 18/ml/sek.

Dla lekarzy

„Uroflowmetria to technika opisana przez Amerykanina Willarda M. Drakea Juniora w 1948 roku. Jest prostym, tanim, nieinwazyjnym, bezpiecznym i łatwo dostępnym testem, który mierzy przepływ moczu w trakcie mikcji. Ma jednak ograniczenia, w dużym stopniu zależy od uważnej klinicznej interpretacji doświadczonego urologa.

Celem badania jest odtworzenie warunków naturalnej mikcji. Należy zapewnić pacjentowi spokój i wygodę. W niektórych przypadkach można wykonać badanie w warunkach domowych. Mikcja w trakcie badania powinna wiernie naśladować mikcję w neutralnych warunkach. Pacjent powinien oddać od 125 ml do 150 ml moczu, aby wykres był dokładny i powtarzalny. Wynik należy zestawić z badaniem podmiotowym i przedmiotowym oraz oceną zalegania po mikcji. Warto pamiętać, że uprzednia instrumentacja dolnych dróg moczowych obniża maksymalny przepływ cewkowy (Qmax), dlatego badanie urodynamiczne warto rozpocząć od uroflowmetrii. / Badanie przepływu cewkowego Lublin

Najczęstsze wzory przepływu:

Przepływ normalny

W zdrowej populacji obserwuje się duże różnice w kształcie krzywych przepływu, ale u jednego pacjenta zazwyczaj są one powtarzalne. Nie ma jednoznacznej normy wartości Qmax, wiadomo, że obniża się ona z wiekiem i ilością oddanego moczu. U mężczyzn przed 40. r.ż. notuje się zazwyczaj Qmax powyżej 25 ml/s. U kobiet Qmax jest o 5-10 ml/s wyższy niż u mężczyzn przy podobnej ilości oddanego moczu. Pacjenci z przeszkodą podpęcherzową kompensowaną wyższym ciśnie niem mikcji mogą mieć normalny przepływ.

Przepływ obniżony

Krzywa obrazująca obniżony przepływ jest najczęściej obserwowanym nieprawidłowym wykresem. Charakteryzuje się obniżonym Qmax i wydłużonym czasem przepływu, krzywa jest spłaszczona. Istotnie obniżony Qmax (poniżej 15 ml/s) nie pozwala rozróżnić przeszkody podpęcherzowej od osłabionej kurczliwości wypieracza. W takiej sytuacji badanie urodynamiczne z testem ciśnieniowo-przepływowym może pomóc w rozpoznaniu choroby. Pomimo ograniczeń Qmax pozostaje najlepszym nieinwazyjnym testem wstępnego wykrycia przeszkody podpęcherzowej. Może być także przydatny podczas kwalifikacji do leczenia operacyjnego. Przykładowo mężczyźni z przepływem maksymalnym >15 ml/s mogą mieć złe wyniki leczenia podejrzewanej przeszkody podpęcherzowej i powinni być zakwalifikowani do pełnego badania urodynamicznego. Kobiety kwalifikowane do zabiegów podwieszania cewki moczowej z użyciem taśmy i przepływem <15 ml/s mogą nie oddawać moczu po zabiegu (…).” / Badanie przepływu cewkowego Lublin